ដោយ: គង់ លាងហួរ
អន្តរជាតិ: យុទ្ធនាការប្រយុទ្ធប្រឆាំង នឹងអតិផរណារបស់សហរដ្ឋអាមេរិក តាមរយៈការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ បានបន្តអស់រយៈពេលជិត២ឆ្នាំ ហើយការណ៍នេះ បាននិងកំពុងជះផលប៉ះពាល់អាក្រក់ដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ពិភពលោក។
ជាមួយគ្នានេះ ការដំឡើងការប្រាក់របស់អាមេរិក អាចនឹងជះផលប៉ះពាល់រយៈពេលវែង ទៅលើប្រទេសនានាជុំវិញពិភពលោក ជាពិសេសនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ និងប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប ខណៈដែលបណ្តាប្រទេសភាគច្រើន ប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់ដោះដូរពាណិជ្ជកម្ម។
ចំណែក បណ្តាប្រទេសដែលជំពាក់បំណុលច្រើន នឹងរងផលប៉ះពាល់ ពីការដំឡើងអត្រាការប្រាក់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ ជាក់ស្តែង កាលពីពេលអត្រាការប្រាក់ ស្ថិតនៅកម្រិតទាប បណ្តាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលទាបជាច្រើន បានខ្ចីបំណុលអន្តរជាតិ ដើម្បីដោះស្រាយផលប៉ះពាល់ផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដែលបណ្តាលមកពីជំងឺរាតត្បាតកូវីដ-១៩ និងសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។
ហេតុនេះ ការកើនឡើងនៃថ្លៃដើមកម្ចី បានធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលរបស់ប្រទេសនានា ពិបាកទូទាត់សងបំណុលជាងមុន ហើយស្ថានភាពនេះគេហៅថា “វិបត្តិបំណុល” ដែលកំពុងជះផលប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសជាច្រើន។
ផ្អែកតាមការចេញផ្សាយរបស់វេទិកា សេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក (World Economic Forum) បានបង្ហាញថា ការកើនឡើងអត្រាការប្រាក់ ធ្វើឱ្យតម្លៃកម្ចីកើនឡើង ហើយអ្នកខ្ចីប្រាក់ត្រូវចំណាយច្រើនជាងមុន។
ក្នុងន័យនេះ នៅពេលធនគារកណ្ដាល បង្កើនអត្រាការប្រាក់ នោះ អ្នកត្រូវការកម្ចីផ្ទាល់ខ្លួន កម្ចីទិញផ្ទះ ឬកម្ចីទិញរថយន្ដនឹងត្រូវចំណាយច្រើនជាងមុន។
យោងតាមការលើកឡើង របស់អ្នកជំនាញបានឱ្យដឹងថា ប្រសិនបើសហរដ្ឋអាមេរិក ដំឡើងការប្រាក់ដល់៦% នឹងធ្វើឱ្យប្រទេសមួយចំនួនរងផលប៉ះពាល់ ជាពិសេសប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។
លោក Manik Narain ប្រធានយុទ្ធសាស្រ្តរបស់ធនាគារ UBS បានអះអាងថា ប្រសិនបើធនាគារកណ្តាលអាមេរិក ដំឡើងការប្រាក់ដល់៦% នោះវានឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ ដល់រូបិយប័ណ្ណរបស់ប្រទេសមួយចំនួន។
លើសពីនេះ ប្រទេសមួយចំនួន នឹងងាយរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងដោយសារតែការដំឡើង អត្រាការប្រាក់របស់អាមេរិក ហើយប្រទេសទាំងនោះមានដូចជា ប្រទេសឈីលី ប្រទេសប៉ូឡូញ ប្រទេសឆេក និងប្រទេសហុងគ្រីជាដើម។
ម្យ៉ាងទៀត ក្រុមហ៊ុនដែលកំពុងជំពាក់បំណុលច្រើន នឹងអាចជួបវិបត្តិ ពីព្រោះការដំឡើងអត្រាការប្រាក់ របស់ធនាគារកណ្តាលអាមេរិក នឹងលើកទឹកចិត្តឱ្យគ្រប់ធនាគារ កណ្តាលផ្សេងទៀតនៅលើពិភពលោកដំឡើងអត្រាការប្រាក់ដែរ។
ជាក់ស្តែង ប្រាក់ចំណូលរបស់ក្រុមហ៊ុន នាំចេញវត្ថុធាតុដើម និងក្រុមហ៊ុនប្រេងជាដើម បានធ្លាក់ចុះរួចទៅហើយ ដោយសារតម្លៃប្រេងធ្លាក់ចុះ ហើយពួកគេនឹងត្រូវរងសម្ពាធបន្ថែមទៀត ដោយត្រូវចំណាយលុយបន្ថែម ដើម្បីបង់ថ្លៃអត្រាការប្រាក់ដែលកំពុងហក់ឡើងខ្ពស់។
ការដំឡើងអត្រាការប្រាក់របស់ ធនាគារកណ្តាលអាមេរិកអាចជាសញ្ញាល្អដែលបង្ហាញថា សេដ្ឋកិច្ចអាមេរិកមានភាពរឹងមាំឡើងវិញ ប៉ុន្តែក្នុងពេលជាមួយគ្នានេះ វាបានផ្តល់ផលវិបាកជាច្រើនដល់ប្រទេស ដែលជំពាក់បំណុលគេជាប្រាក់ដុល្លារទៅវិញ។
យោងតាមក្រុមអ្នកវិភាគជាច្រើនបានលើកឡើងថា នេះមិនមែនជាពេលវេលាល្អ ដែលធនាគារកណ្តាលអាមេរិក ត្រូវដំឡើងអត្រាការប្រាក់នោះទេ ខណៈប្រទេសជាច្រើន ដែលកំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចមិនដើរទៅមុខ កំពុងត្រូវការប្រាក់វិនិយោគ ក្នុងអត្រាការប្រាក់ទាប៕