ដោយៈ ស៊ីវ ម៉េង
ភ្នំពេញ ប្រទេសកម្ពុជាមានការផ្លាស់ប្តូររបបដឹកនាំញឹកញាប់ បានធ្វើឲ្យការចេញប័ណ្ណកម្មសិទ្ធគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យ ឬវិញ្ញាបនបត្រសម្គាល់អចលនទ្រព្យ មានច្រើនប្រភេទ ទៅតាមរបបនិមួយៗ ប៉ុន្តែតើប័ណ្ណទាំងនោះមានសុពលភាពផ្លូវច្បាប់បែបណា?។
គេហទំព័រ Propertyarea.asia បានជួបសម្ភាសន៍ជាមួយអ្នកជំនាញ និងអ្នកប្រឡូកក្នុងវិស័យនេះជាច្រើនឆ្នាំ។
ប្រធានសមាគមអ្នកវាយតម្លៃ និងភ្នាក់ងារអចលនវត្ថុកម្ពុជា លោកច្រឹក សុខនីមនិងអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុន Century21 Mekong បានថ្លែងឲ្យដឹងកាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ការគ្រប់គ្រងតាមរយៈប័ណ្ណសម្គាល់ ឬវិញ្ញាបនបត្រគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជា ពិតជាមានច្រើនប្រភេទនៅកម្ពុជា ដែលប័ណ្ណឬវិញ្ញាបនបត្រទាំងនោះមាន ដូចជា ទី១ ចន្លោះឆ្នាំ១៩៧៩ ដល់ឆ្នាំ១៩៨៥ កម្ពុជាមានប័ណ្ណសម្គាល់អចលនទ្រព្យ ដែលគេហៅថា “ប័ណ្ណសាធារណៈរដ្ឋប្រជាមានិតកម្ពុជា” ។
ប័ណ្ណប្រភេទនេះនៅបន្សល់ទុកតិតចតួចប៉ុណ្ណោះ ក្នុងករណីម្ចាស់ដីមិនផ្លាស់ប្តូរប័ណ្ណ និងភាគច្រើនស្ថិតនៅតំបន់ជនបទដាច់ស្រយាល។
ទី២ គិតចាប់ពីកំឡុងឆ្នាំ១៩៨៥ ដល់ដើមទសវត្សរ៍១៩៩០ កម្ពុជាបានផ្លាស់ប្តូរប័ណ្ណកម្មសិទ្ឋអចលនទ្រព្យថ្មីមួយទៀត ដែលគេនិយមហៅថា “ប័ណ្ណស្លាបមាន់” ដែលប័ណ្ណប្រភេទនេះ នៅតែមានការប្រើប្រាស់រហូតដល់បច្ចុប្បន្ននេះផងដែរ។
ទី៣ ប្លង់កាន់កាប់ឬគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យ ដែលមានការចេញឲ្យប្រើប្រាស់កំឡុងឆ្នាំ១៩៩៣ មកដល់បច្ចុប្បន្ន (ហៅថាប្លង់ទន់) ដែលប័ណ្ណប្រភេទនេះមានការពេញនិយម ប្រើប្រាស់ច្រើនជាងគេនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
ប័ណ្ណប្រភេទនេះ មានការទទួលស្គាល់ត្រឹមអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឃុំ សង្កាត់ និងតាមបណ្តាស្រុកនានា។
ទី៤ បច្ចុប្បន្នមានប័ណ្ណមួយទៀត ដែលហៅថាប្លង់រ៉ឹង ឬវិញ្ញាបនបត្រដែលមានការទទួលស្គាល់ពីមន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្ម និងសំណង់រាជធានី ខេត្ត។ប័ណ្ណនេះមានពីរយ៉ាង ដែលខ្លះគេហៅថា L MAP និងខ្លះទៀតហៅប័ណ្ណបំបែកក្បាលដី។
លោកច្រឹក សុខនីមបានបន្តថា រហូតមកទល់ពេលនេះ ដើម្បីទប់ស្កាត់ទំនាស់ដីធ្លី និងប័ណ្ណនិមួយៗមានសុពលភាពផ្លូវច្បាប់ គឺពេលចុះវាស់វែងដីធ្លី តែងតែមានមន្ត្រីជំនាញក្រសួងរៀបចំដែនដីចូលរួម ទោះជាធ្វើប្លង់ឬប្លង់រ៉ឹងក៏ដោយ។
លោកបន្តថា “ប័ណ្ណទាំង៥ប្រភេទខាងលើនេះ សុទ្ឋតែមានសុពលភាពផ្លូវច្បាប់ ប៉ុន្តែដើម្បីបញ្ចៀសហានិភ័យ ពីការរំលោភបំពានដីធ្លី អ្នកកាន់កាប់អចលនទ្រព្យ ដែលមានប្លង់របបសាធារណៈរដ្ឋ ប័ណ្ណស្លាបមាន់ និងប្លង់ទន់គួរតែរៀបចំឯកសាររបស់ខ្លួន ដើម្បីស្នើសុំធ្វើប្លង់រ៉ឹង ដែលមានការទទួលស្គាល់ពីមន្ទីរ និងក្រសួងជំនាញជាក់លាក់” ។ លោកបន្តថា “ការកាន់កាប់អចលនវត្ថុអ្វីមួយ ដែលមានវិញ្ញាបនបត្រទទួលស្គាល់ច្បាស់លាស់ពីសំណាក់អាជ្ញាធរជំនាញ ពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ ដើម្បីបញ្ចៀសហានិភ័យនាពេលអនាគត” ។
ទោះជាយ៉ាងណាបច្ចុប្បន្ននេះ ក្រសួងរៀបចំដែនដី នគរូបនីយកម្មនិងសំណង់បាននិងកំពុងបញ្ជូនមន្ត្រីជំនាញរបស់ខ្លួន ចុះធ្វើប័ណ្ណកម្មសិទ្ឋដីធ្លីថ្មី ជូនប្រជាពលរដ្ឋនៅគ្រប់ភូមិ ឃុំនៃបណ្តារាជធានី ខេត្តទាំង២បណ្តើរៗហើយ៕