ដោយៈ ប៊ី
ភ្នំពេញៈ លោកបណ្ឌិតគិន ភាប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា នៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានធ្វើការវិភាគ និងទស្សនៈជាច្រើនជុំវិញ “កម្ពុជា-អាម៉េរិក ត្រូវជួសជុលទំនាក់ទំនង ដែលប្រេះស្រាំ”។
លោកបណ្ឌិតគិន ភាបានសេរសរជាសំណេរវិភាគ ដែលបានចែកចាយលើបណ្តាញសារព៌តមានកាលពីម្សិលម៉ិញនេះថា ដំណើរទស្សនកិច្ច របស់លោកស្រី អនុរដ្ឋមន្រ្តីការបរទេសអាមេរិក Wendy R. Sherman មកកាន់កម្ពុជា ជាការអនុវត្តជាក់ស្តែង នូវនយោបាយការបរទេសថ្មី របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្រោមរដ្ឋបាលរបស់លោក ចូ បៃដិន។
បើយើងពិនិត្យមើលទៅ រដ្ឋបាលរបស់លោក ចូ បៃដិន ហាក់ដូចជាដើរតាមមាគ៌ា របស់រដ្ឋបាលលោក អូបាម៉ា ចំពោះអាស៊ាន ប៉ុន្តែ មានការផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀត លើគូប្រជែង រវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិននៅក្នុងតំបន់។
ដំណើរទស្សនកិច្ចនៅតំបន់អាស៊ានរបស់លោកស្រីនៅតំបន់អាស៊ាន នឹងចាប់ផ្តើមពីថ្ងៃទី២៥ឧសភា ដល់ថ្ងៃទី៤មិថុនាខាងមុខនេះ។
៉
យើងដឹងហើយថា អាស៊ីអាគ្នេយ៍ គឺជាតំបន់យុទ្ធសាស្ត្រមួយទាក់ទង នឹងជម្លោះភូមិសាស្ត្រនយោបាយ ដោយសារតែសារៈសំខាន់ របស់តំបន់នេះ ដូចជាសេរីភាព នៃការធ្វើនាវាចរណ៍នៅសមុទ្រចិនខាងត្បូង និងកម្លាំងពលកម្ម និងទីផ្សារធំរបស់អាស៊ាន។ ទន្ទឹមនឹងនោះ នៅមានហេតុផលមួយចំនួនទៀត គឺប្រទេសមួយចំនួន នៅក្នុងប្លុកអាស៊ាន ដូចជា ហ្វីលីពីន ម៉ាឡេស៊ី វៀតណាម និង ប្រ៊ុយណេ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា កំពុងប្រឈមុខជាមួយប្រទេសចិន ដែលជាមហាអំណាចសេដ្ឋកិច្ច លំដាប់ទី២ នៅលើពិភពលោក។
ប្រទេស ដែលជាសមាជិកអាស៊ាន ដែលមានទំនាស់អធិបតេយ្យ នៅដែនសមុទ្រចិនខាងត្បូង ហាក់មានទំនោររកការគាំទ្រ ពីសហរដ្ឋអាម៉េរិក។
ដូច្នេះ ដំណើរទស្សនកិច្ច របស់លោកស្រី Sherman មកកាន់អាស៊ាន គឺបង្ហាញថា សហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងពង្រីកអំណាច របស់ខ្លួននៅក្នុងតំបន់ និងកំពុងប្រមូលសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ពួកគេ ដើម្បីទប់អំណាចរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់។
ដំណើរទស្សនកិច្ច របស់លោកស្រី Sherman មកកាន់កម្ពុជា សង្ឃឹមថា ជាឱកាសមួយ ដើម្បីធ្វើឱ្យប្រសើរឡើងនូវទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី ដោយឆ្ពោះទៅរកការបង្កើតរបៀបវារៈ នាពេលអនាគត ប៉ុន្តែទំនងជាមិនអាចផ្លាស់ប្តូរអ្វីបានច្រើនទេ ដ្បិតទំនាក់ទំនងរវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក មិនសូវមានភាពរលូននាពេលកន្លងមក។
ប្រទេសទាំងពីរ ហាក់មានចំណុចមួយចំនួន នៅមិនយល់គ្នា ដូចជា មានភាពខុសគ្នាយ៉ាងខ្លាំង លើបញ្ហាលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស និងកង្វះការទុកចិត្ត និងទំនុកចិត្តផ្នែកនយោបាយ ជាដើម។
បញ្ហានយោបាយផ្ទៃក្នុងកម្ពុជា ហាក់ដូចជាត្រូវបានសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រើប្រាស់ ដើម្បីថ្នូរក្នុងទំនាក់ទំនងរបស់ខ្លួនជាមួយកម្ពុជា។ ដូច្នេះ នាំឱ្យមានគេមើលឃើញថា សហរដ្ឋអាមេរិក បានជ្រៀតជ្រែកចូលកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដោយផ្តល់ការគាំទ្រដល់គណបក្សប្រឆាំង និងលើកទឹកចិត្ត ដល់ក្រុមសង្គមស៊ីវិលក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ ក៏ដូចជាប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមូយចំនួន ដើម្បីបង្កើតការយល់ឃើញ “អវិជ្ជមាន” ចំពោះប្រទេសកម្ពុជា ដែលធ្វើឱ្យខូចមុខមាត់កម្ពុជា នៅលើឆាកអន្តរជាតិ។
ម្យ៉ាងវិញទៀត ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាម៉េរិក ហាក់ដូចស្ថិតក្រោមស្រមោលចិន។ ភាពជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងកិច្ចសប្រតិបត្តិការ ក្នុងការកសាងសហគមន៍ ដែលមានជោគវាសនារួមគ្នា រវាងកម្ពុជា និងចិន ធ្វើឱ្យកម្ពុជា ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាសម្ព័ន្ធមិត្តជិតស្និទ្ធបំផុតរបស់ចិន នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ខណៈដែលសហរដ្ឋអាមេរិក កំពុងប្រឈមមុខជាមួយចិន។ ដូច្នេះ ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-សហរដ្ឋអាម៉េរិក ទំនងជាមិនមានការផ្លាស់ប្តូរអ្វីច្រើនទេ។
ឥរិយាបថ អ្នកការទូតសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រចាំនៅកម្ពុជាកន្លងមក ក៏ជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមាន ចំពោះទំនាក់ទំនង រវាងប្រទេសទាំងពីរដែរ។
ប៉ុន្តែឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្មី របស់សហរដ្ឋអាមេរិក លោកPatrick Murphy ជាអ្នកការទូតជើងចាស់ ប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ និងចំណេះដឹងពីសង្គម និង វប្បធម៌កម្ពុជាច្រើន យើងកត់សម្គាល់ឃើញថា ទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំងពីរ មានស្ថិរភាព និងមានភាពប្រសើរឡើង។
យើងសង្ឃឹមថា “តាមរយៈសមត្ថភាពការទូត ប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ របស់លោក Patrick Murphy និងតាមរយៈដំណើរទស្សនកិច្ច របស់លោកស្រី Sherman មកកាន់កម្ពុជា វាជាពេលវេលាមួយ ដែលប្រទេសទាំងពីរ ត្រូវជួសជុលទំនាក់ទំនងដែលប្រេះស្រាំ និងកសាងទំនុកចិត្តនិងភាពជឿជាក់គ្នាឡើងវិញ និងយល់ពីផលប្រយោជន៍ជាយុទ្ធសាស្ត្ររបស់ផងគ្នាទៅវិញទៅមក”។
ទន្ទឹមនឹនោះដែរ ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់លោកស្រី Sherman មកកាន់កម្ពុជា ដើម្បីគាំទ្រឱ្យកម្ពុជា និងប្រទេសអាស៊ាន រួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហានៅភូមា គឺវាច្បាស់ណាស់ថា បញ្ហាភូមានឹងមិនអាចដោះស្រាយ បានចប់សព្វគ្រប់នៅឆ្នាំនេះទេ។ បញ្ហានេះ នឹងអូសបន្លាយរហូតដល់ឆ្នាំក្រោយ ឬយូរជាងនេះ ខណៈដែលឆ្នាំក្រោយនេះ ប្រទេសកម្ពុជា នឹងធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន។
លោកស្រី Sherman មិនអាចទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅភូមានោះទេ បើធ្វើដូច្នោះគឺហាក់ដូចជាសហរដ្ឋអាម៉េរិក ទទួលស្គាល់របបសឹកភូមា។ ដូច្នេះ សហរដ្ឋអាម៉េរិក ចាំបាច់ប្រើប្រាស់យន្តការអាស៊ាន និងជំរុញប្រទេសនានា ឱ្យជួយដោះស្រាយបញ្ហាភូមាវិញ។
ជាមួយគ្នានេះដែរ ដំណើរទស្សនកិច្ច របស់លោកស្រី Sherman មកកាន់កម្ពុជា ក៏បង្ហាញឱ្យឃើញពីចេតនា របស់សហរដ្ឋអាម៉េរិក ក្នុងការបង្កើតទំនាក់ទំនងល្អ ររវាងកម្ពុជា និងសហរដ្ឋអាម៉េរិក នាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ “គឺសហរដ្ឋអាមេរិកដែលកំពុងព្យាយាមដាក់បញ្ចូលរបៀបវារៈ ដែលខ្លួនចង់បាន ទៅក្នុងរបៀបវារៈអាស៊ាន នៅពេលដែលប្រទេសកម្ពុជា ធ្វើជាប្រធានអាស៊ាន៕