ហេតុអ្វីទ្វីបអាហ្វ្រិកមានភាពក្រីក្រខ្លាំង ខណៈខ្លួនសម្បូរដោយទ្រព្យសម្បត្តិធម្មជាតិ?

0

ដោយ ប៊ី

ភ្នំពេញៈ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំកន្លងមក ការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្របាននិងកំពុងបង្កើនល្បឿន នៅក្នុងបណ្តាប្រទេសក្រីក្របំផុតនៅលើពិភពលោក ប៉ុន្តែមិនលឿនគ្រប់គ្រាន់ទេសម្រាប់ទ្វីបអាហ្វ្រិកនោះទេ។

យោងតាមការប៉ាន់ស្មានថ្មីៗនេះបានឲ្យដឹងថា ចំនួនប្រជាជនដែលខ្វះខាតនៅក្នុងតំបន់បានកើនឡើងពី២៧៨លាន ដល់៤១៣លាននាក់ ក្នុងរយៈពេល២៥ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ខណៈអត្រាភាពក្រីក្រយ៉ាងខ្លាំងជាមធ្យម៤១ភាគរយ ធ្វើឱ្យទ្វីបអាហ្រ្វិកជាទ្វីបមានភាពក្រីក្របំផុត។

អ្វីដែលគួរឱ្យក្រៀមក្រំជាងនេះទៅទៀតនោះគឺ ទ្វីបនេះត្រូវបានប្រទានពរ ដោយរ៉ែដ៏កម្រ ដូចជាពេជ្រ នៅតែមានប្រជាជនអាហ្វ្រិកជាង៣០០លាននាក់ កំពុងរស់នៅក្នុងស្ថានភាពក្រីក្រខ្លាំង ជាមួយនឹងប្រាក់ឈ្នួលប្រចាំថ្ងៃតិចជាង១,៩០ ដុល្លារ។

ខណៈពេលដែលមនុស្សគ្រប់គ្នា កំពុងច្រៀងចម្រៀងរបស់តារាចម្រៀងរ៉េបអាយុ ៨ឆ្នាំ មកពីប្រទេសអ៊ូហ្គង់ដាដែលច្រៀងអំពីភាពក្រីក្រ មានអ្វីជាច្រើនទៀតដែលយើងត្រូវដឹងអំពីទ្វីប ដែលត្រូវបណ្តាសាដោយពេជ្រ។

ទោះបីជាការពិតដែលថា ប្រទេសអនុតំបន់សាហារ៉ាមួយចំនួនតួច កំពុងបង្ហាញសញ្ញានៃការរីកចម្រើនក៏ដោយ ក៏ប្រទេសភាគច្រើនត្រូវបានជាប់គាំងដោយសារទុរភឹក្ស ។សូមអានដើម្បីដឹងអំពីហេតុផល១០យ៉ាង ដែលហេតុអ្វីបានជាទ្វីបអាហ្រ្វិកមិនអាចផលិតបាន ទោះបីវាជាកន្លែងដែលប្រទេសផលិតពេជ្រ មានគុណភាពត្បូងលេចធ្លោក៏ដោយ។

ហេតុអ្វីបានជាជនជាតិអាហ្វ្រិកក្រីក្រ ទោះបីមានទ្រព្យសម្បត្ដិធម្មជាតិ?

១ អាណានិគមនិយមនៃសម័យថ្មី

ទ្វីបក្រីក្រជាងគេនៅលើពិភពលោកនេះ មានភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការរើបំរាស់ចេញពីភាពក្រីក្រ ដោយសារអាណានិគមនិយមសម័យទំនើប ដែលជះឥទ្ធិពលយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរដល់កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍរបស់ខ្លួន។ និយាយដោយសាមញ្ញ អាណានិគមនិយមត្រូវបានពិពណ៌នាថា ជាសកម្មភាពនៃការអនុវត្តការគ្រប់គ្រងពេញលេញ ឬដោយផ្នែកលើប្រទេសមួយផ្សេងទៀត។ គោលបំណងចំបងគឺប្រើថាមពល និងទាញយកធនធានធម្មជាតិរបស់ប្រទេស ដូច្នេះវាមិនអាចលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចបានទេ។

នេះច្បាស់ជាករណីនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។ ទ្វីបនេះ មានធនធានធម្មជាតិច្រើនក្រៃលែង រួមទាំងត្បូងពេជ្រដ៏មានតម្លៃបំផុត ប៉ុន្តែជនជាតិអាហ្វ្រិកភាគច្រើន នៅតែស្ថិតក្រោមការត្រួតត្រាយ៉ាងតឹងរឹងរបស់ប្រទេស ដែលមានឥទ្ធិពល ដែលធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច​របស់តំបន់នេះ។

ឧទាហរណ៍ គោលនយោបាយនៃអាណានិគមនិយម បានបង្ខំឱ្យអាហ្វ្រិកពឹងផ្អែកលើទំនិញនាំចូល ខណៈធនធានធម្មជាតិទាំងអស់ ត្រូវបានទាញយកដោយប្រទេសអ្នកមាន។

២ កង្វះតម្លាភាព

កត្តាសំខាន់ ដែលត្រូវការការយកចិត្តទុកដាក់ជាបន្ទាន់ គឺកង្វះតម្លាភាព។ របាយការណ៍ជាផ្លូវការបានបង្ហាញថា ផលិតកម្មពេជ្រនៅទ្វីបអាហ្វ្រិកទាំងមូល មានទំហំធំជាងការរំពឹងទុកទ្វេដង។ មូលហេតុ៖ ពាណិជ្ជកម្មខុសច្បាប់ ការមិនរាយការណ៍ពីផលិតកម្ម អំពើពុករលួយ និងការគេចពន្ធ។ ដំបូងឡើយ អតីតនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ្សីមបាវេ អះអាងថា រឿងប្រាក់ចំណូលពេជ្រ ដែលបាត់ចំនួន១៥ពាន់លានដុល្លារគឺជារឿងកុហកទាំងអស់។

ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ករណីនេះខុសគ្នាសម្រាប់បូតស្វានណា (Botswana) ដែលជាគំរូលេចធ្លោនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។ ប្រទេសផលិតពេជ្រនេះ មានប្រព័ន្ធអភិបាលកិច្ចរឹងមាំ ដែលអាចឱ្យប្រទេសនេះ ប្រមូលប្រាក់ចំណេញត្រឡប់ចូលសហគមន៍វិញ។ ជំនួសឱ្យការពឹងផ្អែកលើក្រុមហ៊ុនយក្សឧស្សាហកម្មBotswana ច្នៃពេជ្រឆៅក្នុងស្រុក។ ប្រទេសនេះនាំចេញដុំពេជ្រ ហើយទទួលបានប្រាក់ចំណូលប្តូរប្រាក់ ពីបរទេសចំនួន៧៥ភាគរយពីវា។

៣ អំពើពុករលួយការិយាធិបតេយ្យ

ទ្រព្យសម្បត្តិ ត្រូវបានប្រមូលផ្តុំនៅលើអ្នកមានកំពូល ខណៈដែលប្រជាជនក្រីក្រត្រូវបានរងការខ្វះខាតនូវរបស់របរចាំបាច់ ដូចជា ទឹកស្អាត ការថែរក្សាសុខភាព និងស្បៀងអាហារ។ គម្លាតដ៏ធំរវាងអ្នកមាន និងអ្នកក្រខុសគ្នាឆ្ងាយក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំនេះ។ នៅទ្វីបអាហ្វ្រិក អំពើពុករលួយកើតមានស្ទើរតែគ្រប់កម្រិត នៃប្រព័ន្ធនយោបាយ ហើយជាមូលហេតុចម្បងនៃការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចយឺត។

អំពើពុករលួយរបស់អ្នកនយោបាយ និងមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាល ធ្វើឱ្យមានឥទ្ធិពលអាក្រក់ដល់ប្រជាជនក្រីក្រ ដោយរារាំងពួកគេពីការទទួលបានមូលនិធិ ការគាំទ្រ និងសេវាកម្មរបស់រដ្ឋាភិបាល។

ឧទាហរណ៍ ប្រជាជនក្រីក្រពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំង លើសេវាសាធារណៈ ប៉ុន្តែពួកគេទំនងជាត្រូវបានបំពេញដោយការទាមទារសំណូក សម្រាប់ការទទួលបានការគាំទ្រ។

៤កង្វះការអប់រំ

ការបង្កើនការទទួលបានការអប់រំត្រូវបានគេជឿជាក់ថា ជាសមាសធាតុចាំបាច់បំផុតរបស់ប្រទេសជឿនលឿន។ ឱនភាពនៃឱកាសអប់រំ និងគុណភាពនៃការបង្រៀនរារាំងប្រជាជនមិនឱ្យរៀន និងរីកចម្រើន។ ភ័ស្តុតាងក៏បានបង្ហាញផងដែរថា ការសិក្សានៅសាលារៀន មានឥទ្ធិពលផ្ទាល់ទៅលើភាពក្រីក្រ។

មូលហេតុ៖ មនុស្សដែលមានជំនាញអាន ការសរសេរ និងគិតលេខ គឺងាយទទួលបានការងារប្រាក់ខែខ្ពស់។ លើសពីនេះទៅទៀត វាផ្តល់នូវការយល់ដឹងដែលចាំបាច់ ដើម្បីលូតលាស់នៅក្នុងពិភពប្រកួតប្រជែងមួយ។

ទោះបីជាទ្វីបអាហ្វ្រិក ត្រូវបានប្រទានពរដោយអំណោយ និងមាសពេជ្រធម្មជាតិក៏ដោយ ក៏ពលរដ្ឋមិនអាចធ្វើការសម្រេចចិត្តបានល្អ និងមានព័ត៌មានត្រឹមត្រូវ។ ដោយមិនសង្ស័យ ធនធានធម្មជាតិគឺចាំបាច់សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច ប៉ុន្តែការអប់រំគឺជាតម្រូវការដ៏ធំបំផុតមួយនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។

៥ កំណើនប្រជាជនកើនឡើងឆាប់រហ័ស

ខណៈពេលដែលកំណើនប្រជាជន បណ្តាលឱ្យមានភាពក្រីក្រ វាក៏មានឥទ្ធិពលផ្ទាល់នៃភាពក្រីក្រ ទៅលើចំនួនប្រជាជនច្រើនពេកដែរ។ ប្រទេសមួយមិនអាចឆ្លងកាត់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចបានទេ ដរាបណាវាធ្វើឱ្យមានតុល្យភាពរវាងលក្ខខណ្ឌទាំងពីរ។ ទោះយ៉ាងណា ទីភ្នាក់ងារមនុស្សធម៌ និងសុខភាព ដូចជាយូនីសេហ្វ និងអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានរៀបចំយុទ្ធនាការជាច្រើន ដើម្បីអប់រំប្រជាជនអំពីបញ្ហានេះ។ អត្រាកំណើត និងការស្លាប់គឺមិនអាចបញ្ឈប់បាន។

ជាលទ្ធផល មនុស្សកាន់តែច្រើនត្រូវបានបង្ខំ ឱ្យរស់នៅក្នុងស្ថានភាពក្រីក្រខ្លាំង។ របាយការណ៍របស់អង្គការយូនីសេហ្វបានបង្ហាញថា ចំនួនប្រជាជនអាហ្វ្រិកត្រូវបានគេរំពឹងថា នឹងកើនឡើងទ្វេនាក់នៅចុងឆ្នាំ២០៥០។

៦ វិសមភាពនៅក្នុងវិស័យសុខាភិបាល

កង្វះប្រាក់ចំណូល មិនមែនគ្រាន់តែកំណត់ថាជាអ្នកក្រប៉ុណ្ណោះទេ។ ភាពក្រីក្រគឺជាទិដ្ឋភាពជាច្រើន ដែលរួមបញ្ចូលទាំងសុខុមាលភាពរបស់មនុស្សផងដែរ។ នៅទ្វីបអាហ្វ្រិក ភាពខុសគ្នាផ្នែកសុខភាពនៅតែបន្តកើនឡើង ដោយសារតែកត្តាសេដ្ឋកិច្ចសង្គមអវិជ្ជមាន។ កង្វះការអប់រំ សេវាថែទាំសុខភាពថ្លៃ ស្ថានភាពរស់នៅមិនមានអនាម័យ និងកង្វះសេវាចាំបាច់មានន័យថា ជំងឺនេះរាលដាលយ៉ាងឆាប់រហ័ស ហើយមនុស្សច្រើននឹងមិនត្រូវទទួលបានការព្យាបាល។

បច្ចុប្បន្ននេះ មានមនុស្សពេញវ័យ២៥លាននាក់ ហើយកុមារ២,៩លាននាក់បានឆ្លងជំងឺ ដែលគំរាមកំហែងដល់អាយុជីវិត ដូចជាអេដស៍ អេបូឡា និងជំងឺគ្រុនចាញ់។ ការកើនឡើងអត្រាមរណភាព ដោយសារជំងឺនានាបានរួមចំណែកដោយផ្ទាល់ ដល់អត្រាខ្ពស់នៃយុវវ័យតាមចិញ្ចើមផ្លូវ ដែលជាបញ្ហាលេចធ្លោមួយទៀតនៃទ្វីប ដែលអាចបញ្ឆេះឧក្រិដ្ឋកម្ម បញ្ហាសុខភាព ផ្លូវភេទ និងបញ្ហាផ្លូវចិត្តចំពោះមនុស្សវ័យជំទង់។

៧ តួនាទីនៃក្រុមហ៊ុនពហុជាតិ

ក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែពហុជាតិ មានមូលដ្ឋាននៅលោកខាងលិច ត្រូវបានចោទប្រកាន់ពីបទលួចទ្រព្យសម្បត្តិធម្មជាតិ នៃអនុតំបន់សាហារ៉ាអាហ្វ្រិក។ អស់រយៈពេលជាយូរមកហើយ ក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ បានរួចផុតពីការគេចពន្ធ ការបំពុលបរិស្ថាន ការសូកប៉ាន់ ការផ្ទេរថ្លៃរំលោភបំពាន ការបណ្តេញចេញដោយបង្ខំ និងកង្វះតម្លាភាពទាក់ទងនឹងសិទ្ធិរុករករ៉ែ។ ប្រទេស Zambia មានអណ្តូងរ៉ែទង់ដែងធំជាងគេ ហើយវាជាប្រទេសក្រីក្របំផុតនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។

ក្រុមហ៊ុនរាយការណ៍ពីថ្លៃដើម តែមិនរាយការណ៍ពីផលិតកម្ម ដែលត្រូវបានផ្តល់ការលើកទឹកចិត្តពន្ធដោយរដ្ឋាភិបាល Zambia ។ ដូចគ្នានេះដែរ ក្រុមហ៊ុននានាបានចូលរួមដៃគ្នាដើម្បីគេចពន្ធ។ ជាលទ្ធផលប្រទេសនេះ បានខាតបង់ប្រាក់ចំនួន២ពាន់លានដុល្លារក្នុងមួយឆ្នាំពីការគេចពន្ធ ដែលមានចំនួនជិត១០ភាគរយ នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ប្រទេសនេះ។

៨- ការងារគ្មានជំនាញ

កម្លាំងពលកម្មដែលមានការបណ្តុះបណ្តាល និងជំនាញគឺចាំបាច់សម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចណាមួយ ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យ។ មិនដូចប្រទេសដទៃទៀតទេ ប្រជាជននៅទ្វីបអាហ្វ្រិកមានចំនួនច្រើន ដែលមិនមានជំនាញច្បាស់លាស់។ កង្វះការអប់រំ និងអសមត្ថភាពគឺជាមូលហេតុចំបង។ លើសពីនេះ ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាអន់ និងកង្វះការវិនិយោគក្នុងការបណ្តុះបណ្តាល និងអភិវឌ្ឍន៍ធ្វើឱ្យអាហ្រ្វិ កក្លាយជាលំនៅដ្ឋានរបស់ប្រជាជន ដែលមានជំនាញទាប។

ទោះបីជាមានតំរូវការច្រើនយ៉ាងណាក៏ដោយ រ៉ែពេជ្រត្រូវបានរុករក ដោយកម្មករគ្មានជំនាញ ដែលជាលទ្ធផលផលិតផលចុងក្រោយមានគុណភាពទាប។

៩ ការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ

ការកេងប្រវ័ញ្ច និងរំលោភសិទ្ធិមនុស្សគឺជាបញ្ហា ដែលនៅតែបន្តកើតមាននៅក្នុងប្រទេសដែលកំពុងអភិវឌ្ឍ ហើយប្រទេសអាហ្វ្រិកក៏កើតមានផងដែរ។ ទោះយ៉ាងណា ការរំលោភបំពានសិទ្ធិមនុស្ស គឺបញ្ហានៅក្នុងវិស័យរ៉ែ។ ក្រុមហ៊ុនរុករករ៉ែ ក៏ជាពិរុទ្ធជនដ៏ធំបំផុតមួយផងដែរ នៅពីក្រោយការរំលោភបំពានធ្ងន់ធ្ងរ និងបានចូលរួមក្នុងការអនុវត្ត ដែលគ្មានសីលធម៌ ក្នុងការស្វែងរកប្រាក់ចំណេញខ្ពស់ ពីបរិស្ថាន និងសុខភាពមនុស្ស។

ការដែលទីភ្នាក់ងារ និងរដ្ឋាភិបាលខ្សោយពេក ក្នុងការគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុនទាំងនេះ ធ្វើឱ្យថៅកែរ៉ែធ្វើការកាន់ឃោឃៅ។ ការជីកយករ៉ែ គឺជាមុខរបរដែលមានគ្រោះថ្នាក់ និងពឹងផ្អែកខ្លាំងលើកម្លាំងពលកម្ម ប៉ុន្តែប្រជាជនត្រូវបានបង្ខំឱ្យធ្វើការក្នុងលក្ខខណ្ឌ គ្មានសុវត្ថិភាព។

មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណឹងទេ ប៉ុន្តែកម្មកររ៉ែមួយចំនួនធំក៏ជាកុមារ ដែលត្រូវបានជួញដូរ ដែលត្រូវបានកេងប្រវ័ញ្ចទាំងផ្លូវកាយ និងផ្លូវភេទរាល់ថ្ងៃនៅក្នុងអណ្តូងរ៉ែ និងកន្លែងយកថ្ម។

១០ កង្វះចំណេះដឹងអំពីរបៀបធ្វើជំនួញ

ចំណេះដឹងអាជីវកម្ម បានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើន និងរីកលួតលាស់ ប៉ុន្តែវាជាបុព្វហេតុចំបងនៃការបរាជ័យ ក្នុងអាជីវកម្មនៅទ្វីបអាហ្វ្រិក។ ខណៈពេលដែលអ្នកជំនាញខាងឧស្សាហកម្ម និងអ្នកប្រាជ្ញបានទទួលស្គាល់សក្តានុពលពិតនៃទ្វីបអាហ្រ្វិកនាំមុខពិភពលោក កង្វះចំណេះដឹង បច្ចេកទេស និងការយល់ដឹងអាជីវកម្មធ្វើឱ្យសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមធ្លាក់ចុះ។

ការអប់រំគឺជាគ្រឿងផ្សំសំខាន់មួយ នៃការជឿនលឿនផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច ព្រោះវាជួយប្រទេសនានា ឱ្យជូនដំណឹងអំពីគោលនយោបាយរបស់ពួកគេ និងធ្វើការសម្រេចចិត្តត្រឹមត្រូវសម្រាប់សុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជន។

ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ចំណេះដឹងទាក់ទងនឹងអាជីវកម្ម គឺចាំបាច់សម្រាប់ប្រទេសនានាក្នុងការបង្កើតគំនិតច្នៃប្រឌិតថ្មី សម្រាប់ការផ្លាស់ប្តូរវត្ថុធាតុដើមមានតម្លៃ ទៅជាផលិ​តផលដែលអាចប្រើ ដើម្បីបំពេញតាមតម្រូវការក្នុងស្រុក ក៏ដូចជានាំចេញទៅបរទេស ដើម្បីរកប្រាក់ចំណូល។ សរុបសេចក្តីមក ជំនួសឱ្យគម្រោង និងថវិកាជំនួនអាហ្វ្រិកត្រូវការចំណេះដឹងធុរកិច្ចបន្ថែមទៀត ដើម្បីផ្តោតលើឱកាស និងជួយខ្លួនឯង។

តើត្រូវការអ្វីខ្លះ?

ឥឡូវសំណួរ គឺថាតើត្រូវដោះស្រាយវាយ៉ាងដូចម្តេច? ដើម្បីឆ្ពោះទៅមុខក្នុងនាមជាទ្វីបមួយ និងធ្វើទំនើបកម្មឧស្សាហកម្មរ៉ែនេះត្រូវធ្វើច្រើន។ ទីមួយ និងសំខាន់បំផុតដែលអាហ្វ្រិកគួរតែធ្វើការគឺការកែលម្អតម្លាភាព។ បណ្តាប្រទេសនានា ចាំបាច់ត្រូវបើកចំហឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយថែមទៀត ជាមួយនឹងការដោះស្រាយរបស់ពួកគេ។

ទន្ទឹមនឹងនេះ រដ្ឋាភិបាលគួរតែដើរតួយ៉ាងសកម្មក្នុងការធ្វើនិយតកម្ម ឧស្សាហកម្មរ៉ែ រួមទាំងក្រុមហ៊ុនពហុជាតិ ដែលនាំមកនូវការវិនិយោគដល់ប្រទេស។

ការសង្កត់ធ្ងន់បន្ថែមទៀត លើការអប់រំបច្ចេកទេសគួរតែត្រូវបានអនុវត្តន៍ ដូចជាបច្ចេកទេសធ្វើកសិកម្ម និងកែច្នៃរ៉ែធម្មជាតិ ព្រោះវានឹងលុបបំបាត់គម្លាតជំនាញ និងអាចឱ្យក្រុមហ៊ុនតូចៗឈានមុខគេ និងផលិតផលិតផលនាំចេញប្រកបដោយគុណភាព។ ប្រាក់ចំណេញពីការលក់ពេជ្រ គួរតែត្រូវបានប្រើយ៉ាងសមស្រប សម្រាប់ការបង្កើតសាខាបន្ថែមទៀត កែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា និងកម្មវិធីប្រឆាំងភាពក្រីក្រ។

សេចក្តីបញ្ជប់

ទ្វីបអាហ្វ្រិក ដែលជាទ្វីបនៃទ្រព្យសម្បត្តិធម្មជាតិ មិនមែនក្រទេ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានគ្រប់​គ្រងដោយមនុស្ស ដែលមានជំនាញគ្រប់គ្រងខ្សោយ។  មិនមែនស្តីបន្ទោសអាហ្រ្វិកទេ តែវាជាការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យបញ្ហា ដើម្បីរកដំណោះស្រាយ។ សំខាន់ជាងនេះទៅទៀតយើងត្រូវផ្លាស់ប្តូររបៀប ដែលយើងនិយាយអំពីទ្វីបអាហ្វ្រិក៕ ប្រភព៖ Africa Fee

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here