ដោយៈ សាវុធ
ភ្នំពេញៈ ការទូតសេដ្ឋកិច្ចអាចផ្ដល់ប្រយោជន៍ ចម្បងចំនួនបីសម្រាប់កម្ពុជា ដោយជំរុញឲ្យកម្ពុជា លើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ច ជាមួយបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗ ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនខ្ពស់ និងធ្វើឲ្យកម្ពុជាសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យ ក្នុងការប្រែក្លាយជាប្រទេសដែលមានចំណូលកំរិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០ ។
អ្នកស្រាវជ្រាវនៃវិទ្យាស្ថានចក្ខុវិស័យអាស៊ី (AVI) លោកសុវណ្ណ ពិសីរតនៈបានថ្លែងនៅក្នុងកម្មវិធី AVI VOICE កាលពីដើមសប្តាហ៍នេះថា នៅចំពោះមុខបញ្ហាប្រឈមមួយចំនួន ដែលបង្កឡើងដោយការរីករាលដាល នៃជម្ងឺរាតត្បាតសាកលកូវីដ១៩ ឥទ្ធិពល នៃការប្រកួតប្រជែងរបស់ប្រទេសមហាអំណាច ផលប៉ះពាល់នៃសភាពាណិជ្ជកម្ម និងបច្ចេកវិទ្យារវាងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចិន រួមទាំងការដកផ្នែកខ្លះ នៃប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ដោយសហភាពអឺរ៉ុប ការដាក់ចេញនូវយុទ្ឋសាស្ត្ររបស់រដ្ឋាភិបាល “ការទូតសេដ្ឋកិច្ច” អាចផ្ដល់ប្រយោជន៍ចំបងចំនួនបីសម្រាប់កម្ពុជា។
លោកបានថ្លែងថា អត្ថប្រយោជន៍ទី ១ គឺការទូតសេដ្ឋកិច្ច នឹងជំរុញឲ្យកម្ពុជាលើកកម្ពស់ ទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ជាមួយបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗ ដែលមានសេដ្ឋកិច្ចរីកចម្រើនខ្ពស់ ដូចដែលយើងបានដឹងហើយថា កាលពីខែតុលាឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ កម្ពុជាបានចុះកិច្ចព្រមព្រៀង ពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីជាមួយប្រទេសចិន ដែលនេះជាយុទ្ធសាស្ត្រមួយ ក្នុងការលក់ផលិតផលលើទីផ្សារ ក៏ដូចជា កាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើការនាំចេញទៅកាន់ទីផ្សារសហរដ្ឋអាមេរិកនិងសហភាពអ៊ឺរ៉ុប។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ អាចនឹងផ្ដល់នូវកាលានុវត្តភាពជាច្រើន តាមរយៈការពង្រីកទីផ្សារផលិតផលខ្មែរ ឆ្ពោះទៅកាន់ទីផ្សាររបស់ចិន ដែលជាទីផ្សារធំជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោក ជាពិសេសគឺផលិតផលកសិកម្មនិងជលផលរបស់កម្ពុជា។
ក្រៅពីប្រទេសចិន កាលពីពេលថ្មីៗនេះ កម្ពុជាក៏បាននិងកំពុងសិក្សាពីលទ្ធភាព ដើម្បីបង្កើតកិច្ចព្រមព្រៀង ពាណិជ្ជកម្មសេរីទាំងទ្វេភាគី និងពហុភាគីបន្ថែមទៀត ជាមួយនឹងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ចក្រភពអង់គ្លេស ជប៉ុន ឥណ្ឌា ម៉ុងហ្គោលីនិងសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអ៊ឺរ៉ុបអាស៊ី។
ប្រសិនបើសម្រេចបានកិច្ចព្រមព្រៀងទាំងនេះ អាចជំរុញការនាំចេញរបស់កម្ពុជាព្រមទាំងបង្កើតអោយមានទំនើបកម្មឧស្សាហកម្ម នៃផលិតកម្មរបស់កម្ពុជាផងដែរ។ ការទូតសេដ្ឋកិច្ចនេះ ក៏អាចទាក់ទាញក្រុមហ៊ុនបរទេសនានា មកដាក់ទីតាំងផលិតនៅកម្ពុជាបន្ថែមទៀត។
លោកសុវណ្ណ ពិសីរតនៈថ្លែងបន្តថា អត្ថប្រយោជន៍ទី ២ គឺការទូតសេដ្ឋកិច្ច នឹងជួយលើកស្ទួយមុខមាត់ ក៏ដូចជាកេរ្ត៍ឈ្មោះកម្ពុជាជាសកល ការទូតសេដ្ឋកិច្ចនឹងជំរុញអោយកម្ពុជា ផលិតព្រមទាំងនាំចេញម៉ាកផលិតផលរបស់ខ្មែរ ទៅកាន់ទីផ្សារអន្តរជាតិកាន់តែច្រើន។
ជាក់ស្ដែង ផលិតផលម្រេចកំពត ដែលត្រូវបានសហភាពអ៊ឺរ៉ុប ទទួលស្គាល់ថាជាទំនិញសម្គាល់ភូមិសាស្ត្ររបស់កម្ពុជា ព្រមទាំងផលិតផលថ្មីៗរបស់ខ្មែរយើងផ្សេងៗទៀត នឹងត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយលក់កាន់តែទូលំទូលាយ នៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ។
លើសពីនេះទៅទៀត កម្ពុជាអាចលើកស្ទួយវប្បធម៌ និងប្រពៃណីខ្មែរយើងតាមរយៈសកម្មភាពការទូតសេដ្ឋកិច្ចនេះផងដែរ ជាឧទាហរណ៍ ការផ្សព្វផ្សាយអំពីម្ហូបល្បីរបស់ខ្មែរ ក៏ដូចជាសម្បត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក រួមមានប្រាសាទអង្គរវត្ត និងប្រាសាទព្រះវិហារ និងកាន់តែទទួលបានកិត្យានុភាពក្នុងតំបន់និងនៅលើឆាកអន្តរជាតិ។
អត្ថប្រយោជន៍ទី៣ ការទូតសេដ្ឋកិច្ច នឹងជួយឲ្យកម្ពុជាសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យក្នុងការប្រែក្លាយជាប្រទេស ដែលមានចំណូលកំរិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០ ។
នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៥ កម្ពុជាបានក្លាយជាប្រទេស ដែលមានចំណូលមធ្យមកំរិតទាបហើយបើយើងក្រឡេក ទៅមើលប្រាក់ចំណូលជាតិសរុប ក្នុងមនុស្សម្នាក់នៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៩៨ មានត្រឹមតែ$២៩០សហរដ្ឋអាមេរិកតែប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែតួលេខនេះបានកើនមកដល់ប្រមាណ $១៤០០នៅក្នុងឆ្នាំ២០១៨ ។
ជាមួយនឹងគោលនយោបាយការទូតសេដ្ឋកិច្ច កម្ពុជានឹងអនុវត្តកំណែទម្រង់រចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ រួមទាំងការធ្វើពិពិធកម្មសេដ្ឋកិច្ច ដែលអាចជួយធានានូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចសមភាព និងវិបុលភាពរបស់កម្ពុជា។ កត្តាទាំងនេះហើយ ដែលចូលរួមជំរុញឲ្យយើងសម្រេចបាននូវចក្ខុវិស័យ ដែលបានកំណត់ទុក គឺក្លាយជាប្រទេសដែលមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមកំរិតខ្ពស់ក្នុងឆ្នាំ២០៣០ និងប្រាក់ចំណូលកំរិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ២០៥០ ខាងមុខនេះ៕